1 januari 1954 - 1 januari 2001

Gemeente Vleuten - De Meern

De gemeente werd samengesteld door de volgende gemeenten, buurtschappen en gehuchten:

Vleuten

Qua grondgebied de grootste gemeente in de gemeente Vleuten-De Meern.
Gevormd door o.a. de gehuchten Themaat, De Haar en Vleuten.
Het noordelijke gedeelte boven de Oude Rijn (vanaf de Zandweg) lag al in de gemeente Vleuten.
Een echte Merenees wilde nog niet begraven worden in Vleuten.

Oudenrijn

De gehuchten Ouden Rhijn, Heijcop, Papendorp, Galekop werden samengevoegd tot de gemeente Oudenrijn.

Veldhuizen

De gehuchten Veldhuizen, Reijerscop-Kreuningen en Reijerscop-St.Pieters werden samengevoegd tot de gemeente Veldhuizen.

In 1954 vormden deze 2 gemeenten samen woomplaats De Meern en gingen op in de nieuwe gemeente Vleuten-De Meern.
Een echte Vleutenees wilde nog niet begraven worden in de Meern.

Haarzuilens

De gehuchten Haarzuilens, Ockhuizen en Lage Haar werden samengvoegd tot de gemeente Haarzuilens.
Deze gemeente werd in 1954 ondergeschoven bij de gemeente Vleuten-De Meern en is qua grondgebied de kleinste van de drie dorpskernen.
Elke Merenees zou hier ook wel willen wonen, al was het maar voor de gemoedelijkheid van een dorp!


Na 150 foto's (zie de navigatiebalk) nu dan tijd voor saaie tekst: De Meern is genoemd (er zijn 2 mogelijkheden, kies wat je het leukste vindt?) naar OF het riviertje de Mare wat ongeveer de loop had van de huidige Leidse Rijn tot vlak voor de Meernbrug, OF De Meern is genoemd naar de middeleeuwse naam de Marne (of Meern) voor de Meerndijk welke dijk aangelegd werd om de westelijke polders te beschermen tegen het water van het hogergelegen oosten...
Ik weet niet zo goed wat ik moet geloven, voor beide beweringen voel ik wel wat, maar hier is dat niet belangrijk. We beginnen hier eigenlijk op 1 januari 1954 toen de Meern al De Meern was!

Nog verder terug in de geschiedenis

Mij is bekend dat er Romeinen in het Castellum op de Hoge Woerd waren, (wat dus eigenlijk in Vleuten ligt) maar voor die hele geschiedenis zijn er genoeg sites die je verder kunnen helpen, onder andere deze site over Vleuten-De Meern als wijk: Wikipedia:
Of deze over de uitgebreide geschiedenis van ons mooie dorp: Wikilpedia:
Ook de Historische Vereniging Vleuten-De Meern kan je verder helpen!

OK dan, een klein beetje...

Net voor de Meernbrug boog het "riviertje" (de Romeinen schijnen het gegraven te hebben als kanaal) af richting Montfoort, en volgde ongeveer de loop langs de Meerndijk, een gedeelte ligt nog in het dorp: de Molen Vliet of Lange Vliet, deze loopt in het zuiden tot aan de IJsselwetering.
Rond 1380 werd -de baggersloot- vanaf Oudenrijn (toenmalige gemeente welke de grens had bij het Merwedekanaal) tot aan Harmelen uitgegraven en verbreed.
Rond 1660 werd het kanaaal nogmaals verbreed ten dienste van de trekvaartverbinding tussen Utrecht en Leiden. Dit was een belangrijke stimulans voor de ontwikkeling van de Meeren wat toen nog lag in de gemeenten Oudenrijn en Veldhuizen: de trekschuiten, die dagelijks passeerden, bevorderden de handel en dat maakte de Meeren aantrekkelijk.
De Meern had heel vroeger haar 'scheve brug'. Deze lag bij de Meentweg, daar waar nu ongeveer de nieuwe fiets/loop brug ligt.
In geschiedbeschrijvingen is te lezen dat Merenezen hardwerkende en vrome mensen waren. Zij leidden een idyllisch bestaan.

Uitbreiding van het dorp in straten

Ruilverkaveling/Herindeling grondgebieden

Aan de zuidkant van de Rijn was het gemeente Veldhuizen en gemeente Oudenrijn.
Deze gemeenten hadden als gezamenlijke gemeentegrens de Molen Vliet of Lange Vliet die paralel loopt aan de Meerndijk. Men volgde deze Vliet helemaal tot het uiterste zuidelijke punt waar deze Lange Vliet een scherpe knik naar het oosten maakt: Rosweide. Dit is bijna tot aan de afslag op de Meerndijk naar Jutphaas en wel de Nedereinseweg.
Aan de noordkant van de Rijn was het gemeente Vleuten.

De gehele polder Galecop behoorde bij de Gemeente Oudenrijn (in het oosten, grens met Utrecht) maar na de herindeling van 1954 was daar niet veel meer van over.
Natuurlijk speelde de aanleg van de A2 plus het Amsterdam-Rijn kanaal (aangelegd van 1947 t/m 1958) een grote rol in de herindeling.
De gemeente Veldhuizen moest in het Westen een groot deel van haar grond afstaan aan de toenmalige gemeente Harmelen, zo lag de Heldam (loop-fietsbruggetje nu) vroeger nog net binnen de gemeente Veldhuizen.
Zowel Oudenrijn als Veldhuizen moesten dus beiden aanzienlijk veel grondgebied prijsgeven.

De Meern, ontstaan uit de gemeenten Veldhuizen en Oudenrijn, buurtschappen Groenedijk, Alendorp, het Weer, Aardappelbuurt, Stadsdam, (wie kent er nog meer: mail maar!) en was tot 1 januari 2001 onderdeel van de gemeente Vleuten-De Meern.
Bij de gemeentelijke herindeling woonden in de gemeente Oudenrijn ongeveer 1500 mensen en in de gemeente Veldhuizen ongeveer 750 mensen. In de gehele nieuwe (1 januari 1954) gemeente Vleuten-De Meeern-Haarzuilen woonden toen 7027 mensen.
De Meern is nooit een kadastrale gemeente geworden, de kadastrale gegevens van Vleuten, Oudenrijn en Veldhuizen bleef men gebruiken. Ook nu we gemeente Utrecht zijn blijft men deze gegevens gebruiken.
Voor wie veel meer wil weten over deze oude gemeentegrenzen: bezoek de site van kadastrale kaart van de provincie Utrecht en speel daar zelf met allerlei lagen om te zien hoe alle gemeentegrenzen in elkaar staken.

Plaatsbepaling

De Meern is vanaf 2001 een deel van de wijk Vleuten-De Meern in de gemeente Utrecht met wijknummer 10, in de Nederlandse provincie Utrecht.

En nog wat:

Een inwoner wordt een Merenees (zowel vrouwelijk als mannelijk) genoemd, en absoluut geen Merenaar of andere benamingen.
Het voormalige dorp maakt nog steeds gebruik van 'eigen' plaatsnaamborden en postadressen.
Google denkt dat De Meern al niet meer bestaat en heeft alles omgetoverd tot Utrecht, je moet maar lef hebben...
Begin 2001 werden nagenoeg alle bebouwde kom borden 'weggehaald' om te bewaren voor het nageslacht, deze borden sieren nu een aantal muren welke niet te zien zijn vanaf de openbare weg... overigens speelt dit ook in Vleuten én Haarzuilens.
Vanaf het moment dat de borden vervangen werden door de tekst met de gemeente Utrecht er op, werden deze stelselmatig zwart geschilderd, momenteel is die woede over, maar veel echte Merenezen hebben nog steeds spijt dat Utrecht hen ingelijfd heeft...

Klein stadsjie...

Vergeleken met andere (direct omliggende) gemeenten was de stad Utrecht aanvankelijk maar een heel klein stadje.
Op onderstaande kaart kunt u zien hoe klein. Er waren heel wat kadastrale gemeenten nodig om de huidige grootte van de stad te verkrijgen. Deze kaart heb ik in april 2020 aangepast op aandringen van een aantal mensen omdat de grens niet helemaal correct was weergegeven, waarvan akte.
(klik op de kaart voor een vergroting)